5-delige artikelenserie
Gepubliceerd in het Kerkblad HHK (2020)
Hoe ga ik om met mijn psychisch zieke naaste?
Deel 1
In elke gemeente komen ze voor: jongeren en ouderen met een psychische ziekte. Nee, lang niet altijd zijn ze in beeld bij gemeenteleden en ambtsdragers. Nog steeds blijkt het in de praktijk moeilijk te zijn met deze problematiek naar buiten te komen. Nog steeds blijkt er een te hoge drempel te zijn om bij de kerkenraad voorbede te vragen bij een opname in een psychiatrische instelling of afdeling van een ziekenhuis. In een vijftal artikelen willen we ingaan op facetten van deze problematiek en dat doen we namens onze Vereniging Een Handreiking.
Moeilijk onderwerp
We hebben het samen over een moeilijk onderwerp. Wellicht lijdt u zelf aan een psychische ziekte; misschien hebt u een echtgenoot, kind, vader of moeder die psychisch ziek is. Wellicht zijn er onder ons die een geliefde hebben moeten missen door suïcide. Wat is dat voor u als nabestaande een levenslange pijn, rouw, omgeven met talloos veel vragen. Dat moet ons zo voorzichtig maken met het bespreken van dit thema, want zo snel kunnen goedbedoelde woorden toch pijn doen. Inmiddels hebben we het met elkaar over een groot probleem. Nederland telt meer dan 850.000 ouders die lijden aan een psychische stoornis. Zo’n ziekte heeft uiteraard invloed op de jeugd van hun kinderen en doet iets (tot veel) met hun familieleden. Er zijn ook duizenden jongeren die een psychische stoornis hebben en dat doet ontzaglijk veel met hun ouders. Ik wil u in dit eerste artikel eerst meenemen naar het aangrijpende ervaringsverhaal van een moeder van een dochter met borderline.
Ervaringsverhaal
‘Mijn dochter weet sinds 1993 dat ze een persoonlijkheidsstoornis heeft die borderline heet. Vanaf dat moment moest niet alleen zij, maar ook wij als haar ouders een weg zien te vinden met deze diagnose en leren leven met de gevolgen van deze psychische handicap. Nu, na zoveel jaar, kan ik zeggen dat er veel moeilijke jaren van worstelen en zoeken naar een zeker evenwicht achter ons liggen. Accepteren, loslaten, vertrouwen in elkaar durven hebben, ook als je ziet dat alles mis gaat, is nu eenmaal een heel moeilijk proces, dat met veel vallen en opstaan gepaard gaat.
Ons verhaal is niet representatief voor de doelgroep, want onze dochter heeft de stoornis in een zeer ernstige vorm. Ze heeft onder ogen moeten zien dat heel veel dingen - die voor de meeste mensen met een persoonlijkheidsstoornis in meer of mindere mate wel haalbaar zijn - voor haar niet mogelijk zijn. Ik denk daarbij aan zelfstandig wonen, een relatie, dagbesteding buitenshuis enz. Ze is ruim 8 ½ jaar opgenomen geweest in een psychiatrisch ziekenhuis, omdat de symptomen zo ernstig waren, dat er geen andere keus en mogelijkheid was. Vijf jaar geleden heeft ze in een dissociatieve toestand een ongeluk gehad waarbij ze haar voeten verbrijzelde en sindsdien zit ze in een rolstoel. Ze woont in een psychiatrische woonvorm waar 24 uurs begeleiding is. Toen onze dochter last kreeg van haar psychische problemen en moest worden opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis, stortte niet alleen haar, maar ook onze wereld in. Alles wat ons leven inhoud gaf, verdween naar de achtergrond. Haar wisselende stemmingen, grensoverschrijdend gedrag, zelfbeschadiging, suïcidaliteit, wanhoop en angsten … gingen met ons aan de haal. Ze veranderde van een lieve meegaande meid in iemand die zomaar zonder reden vreselijk boos kon worden. Zeer dwingend probeerde ze dan ons haar wil op te leggen en dat was iets wat wij niet van haar kenden.